آزمایش تعیین نقطه اشتعال قیر

مقدمه

        درجه اشتعال قیر به درجه حرارتی اطلاق می شود که وقتی دمای قیر به آن می رسد ، با نزدیک نمودن شعله به سطح آزاد آن ، جرقه ای در سطح آن دیده شود . همان طور که می دانید قیرهای خالص ، قطران و مخلوط آن ها آتشگیر می باشند ؛ لذا باید بدانیم که قیرهایی را که با آن ها کار می کنیم را تا چه دمایی می توانیم گرم نماییم ، بدون آنکه قیر دچار اشتعال و یا سوختن شود . این مطلب از لحاظ ایمنی در کارگاه و آزمایشگاه بسیار حائز اهمیت است و در صورت عدم توجه به این مطلب می تواند خطرساز باشد !

        آزمایش تعیین درجه اشتعال قیر را می توان با دو نوع دستگاه انجام داد :

·        دستگاه درجه اشتعال رو باز

·        دستگاه درجه اشتعال رو بسته

        از آن جهت که در دستگاه رو بسته تمام مقادیر بخار های قابل اشتعال آزاد شده از قیر ، جمع آوری می شود ، لذا درجه اشتعالی که با این دستگاه تعیین می شود تا حدی کوچکتر از درجه اشتعالی خواهد بود که با دستگاه رو باز تعیین شده است .

 چون که قیر در دمای بالاتر از ۱۷۶ درجه سانتیگراد خواص خود را از دست خواهد داد ، لذا نباید درجه حرارت قیر از این مقدار فراتر رود .

شرح کامل این آزمایش را می توانید در استانداردهای زیر ملاحظه نمایید :

        – درجه اشتعال قیر به روش ظرف روباز :

ASTM Methods:D 92-52

AASHTO Methods:T 48-53

        – درجه اشتعال قیر به روش ظرف رو بسته :

ASTM Methods:D 93

AASHTO Methods:T 73

هدف :

        هدف از آزمایش درجه اشتعال ، تعیین درجه حرارتی است که در آن قیر مشتعل می شود و نیز تعیین درجه حرارتی که قیر در آن دما می سوزد . لازم به یادآوری است که تمام افرادی که با قیر سروکار دارند باید به خوبی از درجه اشتعال قیری که با آن کار می نمایند ، آگاه باشند تا از خطرات احتمالی ناشی از مشتعل شدن قیر در اثر حرارت دادن بیش از حد در کارگاه ها جلوگیری شود .

وسایل آزمایش :

·        ظرف قیر

·        گیره نگهدارنده

·        وسیله گرم کننده

·        دماسنج

·        تجهیزات تولید شعله

·        کرنومتر

روش انجام آزمایش :

        در صورتی که از قیر جامد یا نیمه جامد در این آزمایش استفاده می نمایید ، باید آن را تا ۱۷۶ درجه سانتیگراد گرم نمود تا ذوب شود . سپس قیر مذاب را در داخل ظرف مخصوص دستگاه آزمایش می ریزیم ؛ به قدری که پر گردد . هوای محبوس شده در قیر باید خارج شود و سطح قیر با کاردک صاف گردد . حال به قیر فرصت می دهیم تا سرد شود .

        اکنون ظرف قیر سرد شده را بر روی دستگاه آزمایش سوار می نماییم و دماسنج را بر روی پایه نگهدرنده قرار می دهیم ؛ به طوری که قسمت تحتانی دماسنج به ته ظرف برخورد ننماید .

        ابتدا درجه اشتعال قیر را به صورت تقریبی بدست می آوریم تا از نتیجه آن در آزمایش اصلی بتوانیم استفاده نماییم . پس در این مرحله بدون توجه به سرعت گرمادهی با سرعت ثابت حدود ۱۲ درجه سانتیگراد در دقیقه قیر را گرم می نماییم و با عبور دادن شعله از روی قیر در دمای بالای ۲۵۰ درجه سانتیگراد ، دمایی را که به ازای آن در سطح قیر جرقه ایجاد می شود ، را به عنوان درجه اشتعال تخمینی در نظر می گیریم .

حال آزمایش اصلی را با تنظیم درجه حرارت به طوری که در هر دقیقه ۱۶٫۷ درجه سانتیگراد تغییر نماید ، شروع می کنیم. هنگامی که درجه حرارت قیر به ۵۶ درجه سانتیگراد رسید ، سرعت گرم شدن قیر را به ۵ درجه سانتیگراد بر دقیقه کاهش می دهیم . زمانی که دمای قیر به ۲۸ درجه سانتیگراد مانده به درجه اشتعال تخمینی قیر رسید ، به ازای هر سه درجه یکبار شعله را از روی قیر عبور می دهیم .

        این کار را تا زمانی ادامه می دهیم که هنگام عبور شعله ، جرقه ای در سطح قیر نمایان شود . این درجه را به عنوان درجه اشتعال قیر ثبت می نماییم .

برای تعیین نقطه اشتعال محصولات نفتی و روغنی به کار می‌رود . حرکت شعله به صورت برقی و با فشار یک دکمه ، به صورت اتوماتیک از روی کاسه برنجی آغاز و به حالت اولیه باز ﻣﻲگردد .

سایر مشخصات :

• مجهز به ظرف برنجی استاندارد
• مجهز به ترمومتر ۴۰۰ شیشه ای
• هیتر به قدرت ۶۰۰ وات
• وزن دستگاه ۸ کیلوگرم